Laodikya Antik Kenti‘ndeki yazıtlar, kentteki 2200 yıllık Batı Tiyatrosu ile 1884 yıllık Kuzey Tiyatrosu’nun kullanım hedeflerini ortaya çıkardı. Denizli’nin Pamukkale ilçesinde yer alan ve milattan evvel 2. yüzyılda yapılan 15 bin kişi kapasiteli Batı Tiyatrosu, milattan sonra 3. yüzyıldaki sarsıntının akabinde onarım geçirdi, 7. yüzyıldaki sarsıntıya kadar kullanıldı. Kuzey Tiyatrosu ise artan kent nüfusuna Batı Tiyatrosu yanıt veremeyince, büsbütün mermerden ikinci tiyatro olarak milattan sonra 2. yüzyılda yapıldı.
Prof. Dr. Celal Şimşek başkanlığında, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Denizli Büyükşehir Belediyesi ve Güney Ege Kalkınma Ajansı takviyesiyle 2019 yılında Batı Tiyatrosu’nda başlatılan hafriyat ve onarım çalışmalarının büyük kısmı tamamlandı. Oturma basamaklarının neredeyse yepyeni halde toprak altından çıkarılmasıyla seyircilerini 1600 yıl sonra ağırlamaya başlayan tiyatro, çeşitli etkinliklere konut sahipliği yapıyor.
KULLANIM MAKSATLARI YAZITLARDA
Laodikya Hafriyat Heyeti Lideri Prof. Dr. Celal Şimşek, tiyatroda seyircilerin oturduğu alt kısmın mermerden, üst kısmın ise travertenden yapıldığını belirterek, Geleceğe Miras Projesi kapsamında bu yıl antik tiyatro, Efes Portikosu, Güney Agora, meclis binası ve stadyuma uzanan yolda hafriyat çalışmalarının sürdürüldüğünü bildirdi.
Şimşek, onarımda Laodikya Batı Tiyatrosu’na odaklandıklarını anlatarak, “Daha evvelki yıllarda büyük uğraşla Batı Tiyatrosu’nun oturma basamaklarının onarımını yaptık. Bunun gerisinden da şu anda sahne binasında bilhassa onarım çalışmaları sürdürülüyor. Sahne kısmındaki tonozlu kısmın üstündeki döşemelerin ve bilhassa de birinci katın dört podyumdan oluşan 16 sütununun onarımına başladık.” dedi.
Tiyatroda devam eden onarımın titizlikle yürütüldüğünü, kalıntılar ortasında tiyatro hakkında yazıtların da bulunduğunu vurgulayan Şimşek, şöyle konuştu:
“Batı Tiyatrosu, Helenistik bir tiyatro. Bunun yanında Roma İmparatorluğu periyodunda yapılan Kuzey Tiyatrosu da var. Yazıtlardan Batı Tiyatrosu’nun erken devir tiyatrosu olması yanında birebir vakitte bir devlet tiyatrosu olduğunu öğrendik. Buradaki birçok yazıtta bir kamu tiyatrosu olduğu ve bilhassa de kamu ismine, halk için birçok fiyatsız aktiflik yapıldığı yer alıyor. Daha çok iş adamları tarafından kullanılan Kuzey Tiyatrosu’nun ise paralı etkinliklere konut sahipliği yaptığını artık biliyoruz. İki tiyatronun da nedenini artık öğrenmiş olduk.”
Şimşek, Batı Tiyatrosu’nun iki yıllık süreçte milletlerarası onarım kriterlerine nazaran düzenlendiğini, 2022’de büsbütün halka ve etkinliklere açıldığını belirterek, “Kamunun tiyatrosuydu binlerce yıl evvel, artık de kamu aktiflikleri burada yapılıyor.” formunda konuştu.
