Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan ve resmi hafriyatları 150 yıl evvel başlayan, pek çok arkeolojik keşfin yapıldığı Troya‘da çalışmalar 12 aylık periyotta sürüyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığının müsaadesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) ve ana sponsor İÇDAŞ AŞ’nin sağladığı imkanlarla yürütülen kazılardaki buluntular arkeologlara kıymetli ipuçları veriyor.
Kazı Heyeti Lideri ve ÇOMÜ İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rüstem Aslan, AA muhabirine, bu yılki kazılara, Son Tunç Çağı denilen “Homeros’un Troya’sı” ile ilişkilendirilen devrin saray yapısı ve sur duvarı ortasındaki kısım ve agora alanında devam ettiklerini söyledi.
Agora alanında Troya yerleşmesinde tanımladıkları birtakım kent katman katmanları olduğunu belirten Aslan, şu bilgileri verdi:
“Önceki kazılardan şunu biliyoruz; Troya’daki birinci kent milattan evvel 3 binlerde başlıyor. Daha sonrasında 1, 2 ve 3 diye devam ediyor. Bilhassa Schliemann’ın hazineleri bulduğu katman ve katman 2 ve 3 fakat bizim Homeros Troya’sı ile ilişkilendirdiğimiz Troya 6 ve Troya 7’nci katman. Ondan sonra burada Troya’daki yerleşim silsilesinde kimi kopukluklar var ancak bilhassa Homeros’un Troya Destanı hasebiyle burası kutsal bir yere dönüşüyor. Helenistik ve Roma katmanı 8 ve 9 olarak tanımlanıyor. Daha sonraki periyotta de bilhassa Geç Roma’da iki büyük zelzele oluyor. Bunun tarihî kaynakları da var ve bu büyük zelzeleler sonrasında Troya bir daha yine inşa edilmiyor, yine ayağa kaldırılmıyor. Onun sonrasında Doğu Roma yani Bizans devrinde burada bir yerleşim olduğunu biliyoruz. Bunu Troya 10 katmanı olarak tanımlıyoruz.”
Bu mezarlık alanının “Son Troyalılar”ın mezarlık alanı olarak tanımlanabileceğini söz eden Aslan, şöyle devam etti:
“Peki bu alanda bu süreçten sonra ne bekliyoruz? Bu agora alanı çabucak hemen görkemli Homeros Troya’sının güney girişinin önünde. Burada kent girişinde steller var. Öbür hafriyatlarda yani evvelki yıllarda yaptığımız kazılardan biliyoruz ki burası Anadolu’da bilinen son Tunç Çağı Agorası’nın olduğu bir alan. Önümüzdeki haftalarda çok yüksek bir ihtimalle son Tunç Çağı katmanına ulaşmış olacağız. O katmandan da sürpriz buluntular bulmayı bekliyoruz. Bizim şu anda kazıyı sürdürdüğümüz alanda 4 iskelet var. Bir tanesi yüksek ihtimalle bir anne ve ayağının ucunda gömülü bebek iskeleti var. Çabucak onların yakınında simetrik olarak yan yana dizilmiş ve erkek olduğunu kestirim ettiğimiz iki iskelet daha var. Biz bu iskeletleri ‘Son Troyalılar’ olarak isimlendirebiliriz. Burada biz bilhassa âlâ korunagelmiş bir iskelete yüzlendirme çalışmasını, iskeletlerin korunmuşluğuna bağlı olarak yapmayı planlıyoruz.
İSKELET BULUNTULARI “ADLİ TIP” UZMANLARINCA İNCELENİYOR
Antik kentteki iskelet buluntuları ÇOMÜ Tıp Fakültesi İsimli Tıp Ana Bilim Kısmı Lideri Doç. Dr. Esin Akgül Kalkan ve takımınca inceleniyor.
Adli tıbbın yalnızca aktüel olaylar üzerinde değil, tıpkı vakitte daha eski bu tip hususlarda da çalışmayı amaçladığını vurgulayan Kalkan, “Bizler de bu tip arkeolojik alanlarda multidisipliner yaklaşımlarla çalışmalar yapıyoruz. Bir iskeleti incelerken kestirim edileceği üzere aslında bu iskelet üzerinde ‘kişinin sanki rastgele bir hastalığı var mıydı ya da vefat nedenini açıklayabileceğimiz bir bulgu var mı, bu kişi bir bayan mı, erkek mi ya da yaşı ne olabilir?’ üzere en temel sorulara cevap arıyoruz. Doğal ki bu sorulara her vakit cevap bulamıyoruz. Buluntuların özellikleri, toprağın özellikleri bu bulgularımızı etkileyen en kıymetli faktörler oluyor.” tabirlerini kullandı.
Agoradaki mezarlık alanında bayan olduğunu düşündükleri bir iskelet kalıntısının ayak bölgesinde bir bebeğe ya da çocuğa ilişkin diğer bir iskelet daha bulunduğunu lisana getiren Kalkan, şöyle konuştu:
“Bu natürel bizim aklımıza çeşitli sorular getiriyor. ‘Acaba birebir anda mı öldüler, sanki ortalarında bir akrabalık bağı var mıydı ya da bu bireyler birbirinden bağımsız şahıslar miydi, sanki çocuk daha evvel mi öldü bu mezara eklendi mi?’ üzere soruları doğal olarak kendimize soruyoruz. Doğal bu alanda birkaç iskelet daha mevcut. Bu bireylerin birebir anda ya da misal tarihlerde ölüp ölmediği ve tekrar birbirleri ortasında bir akrabalık var mı üzere sorular bizim aklımıza gelen birinci sorular oluyor. Bizler de bu sorulara yaptığımız bilimsel çalışmalar ile cevap arıyoruz.”
Kaynak : Cumhuriyet.com
