Sonsuzluğun ve ışığın ressamı diye isimlendirilen Cumhuriyetin ikinci jenerasyonunun usta ressamlarından Teoman Südor, evvelki gün ömrünü yitirdi. Usta ressam, bugün Fenerbahçe Camii’nde kılınacak ikindi namazının akabinde Küçükyalı Mezarlığı’nda toprağa verilecek.
Südor, İstanbul Devlet Hoş Sanatlar Akademisi Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun öğrencisiydi.
Teoman Südor, ömrünü yurtiçi ve yurtdışında eşi Gülseren Südor ile birlikte sanatla iç içe bilgilerini öğrencilerine aktararak sürdürdü. Südor’u yakınlarına soruyorum aldığım yanıt daima birebir: Nezaketiyle, sevgisiyle, bilgeliğiyle ve tabiata olan tutkusuyla tanınırdı.
TÜRK ÇAĞDAŞ FOTOĞRAF SANATI
Küratör kızı Telga Südor Mendi ayrıyeten Galeri Diani’nin de sahibi. Mendi’ye babasını sorduk: “Cumhuriyet tarihinin 2. jenerasyon sanatkarlarından duayen ressam Teoman Südor’u kaybetmenin ıstırabı içindeyim sanat dünyası ismine. Türk çağdaş fotoğraf sanatının hipermanyerist temsilcilerinden Teoman Südor. Lakin bir yandan babam olduğu için çok daha farklı hisler yaşıyorum. Öncelikle canım babam o benim. Kocaman elleriyle ellerimden tutarak beni gezdiren, İstanbul’u tanıtan, hayatı tanıtan, balık tutmaya götürüp gökyüzüne bakıp bana flaman ressamları anlatan, yüzmeyi, doğayı öğreten, en az bir erkek kadar hatta daha fazlasını her şeyi yapabileceğimi bu gücümün olduğunu, bayan olmak çok daha güçlü olmamın gerekliliğini öğreten bana güç veren babam. O kadar memnunum ki böylesine insan olabilmiş bir babanın kızı olmaktan. Onun hayata karşı dik duruşunu, gerçek bildiğini söylemekten asla çekinmemesini, çağdaş Türkiye’nin en büyük savunucularından biri olmasını herkesin hayatına bir biçimde dokunmuş olmasını, sanatçılığını insan sevgisini, hocalığını, sevmesini asla unutmayacağım. Örnek bir insanı, gerçek bir insanı ve beyefendiyi geride bıraktık.”
Ressam babasının sanatıyla daima yaşayacağını söyleyen Mendi, “Teoman Südor, uzun yıllara dayanan sanatının içsel bilgeliğini, kurallarını ve tekniğini kendisini aşarcasına uygulayarak sonsuzluğu tabiatın bilgeliğini usta fırçasıyla betimledi. Tasarladığı kompozisyonlarda; yeryüzü ve gökyüzünü, yeraltını ve sualtını birbirleri ile inanılmaz bir hamur içinde yoğururken izleyenlere fantastik ve sembolik bir dünya sunar. Bu dingin, yalın yüzey izleyenlere sanatkarın belleğinde oluşmuş zaman-mekân kavramlarının sonsuzluğunu hissettirir.
Yapıtlarında kullandığı bulutlar, dağlar, doruklar, denizler, çeşitli nesne ve figürler her gün etrafımızda gördüğümüz somut objelerdir. Lakin bu objeler, gerçekliklerinden sıyrılıp sembolik fonksiyonlar yüklenir sanatkarın dünyasında. İşte bu sembolik anlatımı ile Teoman Südor yapıtları izleyeni bir anda çarpar.
Teoman Südor, Türk fotoğraf sanatına damga vuran sanatkarlardan biri olarak tablolarıyla yaşayacak” diyor.
KİMDİR?
1943 yılında İstanbul’da doğan sanatçı, 1968 yılında İstanbul Devlet Hoş Sanatlar Akademisi Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesi’ni bitirdi. Öğrencilik devrinde Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun masiyerliğini (atölye asistanı) yaptı. 1968-1970 yılları ortasında Özel Kadıköy Mimarlık Mühendislik Yüksek Okulu’nda Ercüment Kalmık ve Sabri Berkel’in asistanlığını yaptı. 1970-1974 yılları ortasında bir yıl Perugia’da (İtalya) lisans eğitimi ve daha sonra da Roma Hoş Sanatlar Akademisi’nde temel tasarım eğitimi aldı. 1985 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’ndeki hocalığı sırasında sanatta yeterlilik (doktora) yaptı.
Başta İtalya ve Avusturya’da yurtiçi ve yurtdışında 70’ten fazla olmak üzere ferdî stant açtı. Yurtdışında 20’den fazla sanat fuarında yapıtlarını sergiledi. Yurtiçi ve yurtdışında çok sayıda sempozyumlara davetli sanatçı olarak katıldı. Birebir vakitte bir gravür sanatkarı da olan Teoman Südor’un yapıtları yurtiçi ve yurtdışında çeşitli kıymetli müze ve özel koleksiyonlarda bulunmaktadır.
ÖDÜLLER
1968: Opera Binası (İstanbul Atatürk Kültür Merkezi) Fotoğraf Yarışması
1975: İstanbul Arkeoloji Müzeleri Açık Hava Resim-Heykel ve Seramik Yarışı, Yılın Genç Sanatkarı Ödülü
1983: Viking I. Baskı Fotoğraf Müsabakası, Mansiyon
1984: I. Talens Yağlıboya Fotoğraf Yarışı, Mansiyon
1986: II. Trofeo Raffaello Fotoğraf Müsabakası Fotoğraf Mükafatı (Milano, İtalya)
2016: Memleketler arası Knidos Akademisi Hayat Uzunluğu Onur Ödülü
Kaynak : Cumhuriyet.com
