Antik dünyanın yedi mükemmelinden biri olan Artemis Tapınağı’na mesken sahipliği yapan Efes, tarih öncesinden başlayarak Helenistik, Roma, Bizans, Beylikler ve Osmanlı devirlerine ilişkin izleriyle Anadolu’nun varlıklı tarihini sergiliyor. UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Efes Antik Kenti’nde hafriyat ve onarım çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığının “Geleceğe Miras Sonsuz Efes” projesi kapsamında yıl boyunca sürüyor.
Geçmişin en büyük turizm, ticaret ve liman kentlerinden biri olan Efes, 161 yıldır devam eden hafriyat çalışmalarıyla arkeoloji dünyasına katkı sağlıyor. Antik kent, şimdi tamamı ortaya çıkarılmamasına karşın geçmişin izlerini bugüne taşıyan kıymetli bir merkez olarak ilgi görüyor.
ÖREN YERİNDE SEYAHAT ROTASI DEĞİŞECEK
Kültür ve Turizm Bakanlığının “Geleceğe Miras Sonsuz Efes” projesi kapsamında ören yerinde düzenlemeler yapılıyor. Yeni ziyaret alanları ve seyahat rotası değişimi içeren çalışmaların Kasım 2025’te tamamlanması planlanıyor.
Vedius Gimnazyumu’ndan başlayacak yeni rota, ziyaretçilere Efes Ören Yeri’ni daha evvel hiç deneyimlemedikleri bir biçimde keşfetme fırsatı sunacak. Stadyum Caddesi’nden yürüyerek stadyumu görebilecek olan ziyaretçiler, kentin merkezi olan antik tiyatrodan Liman Caddesi’nin görkemli sütunları ortasından ilerleyecek, Liman Hamamı üzere değerli kompleks yapıları yakından inceleyebilecek.
“Geleceğe Miras Sonsuz Efes” projesi koordinatörü Dokuz Eylül Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Aybek, AA muhabirine, yeni rotayla ziyaretçilere değişik bir tecrübe sunulacağını söyledi.
Aybek, çalışmaların Stadyum Caddesi’nde ağırlaştığını anlatarak, “Daha evvel Efes’i ziyaret eden bir turist, artık çok daha farklı ve güçlü bir seyahat rotasıyla karşılaşacak.” dedi. Bu rota sayesinde Efes’te daha evvel çok bilinmeyen yeni bir alanın ziyaretçilere açılacağını söz eden Aybek, “Stadyum Caddesi’ndeki sütunlar ve taban kaplamaları devrindeki dokusuyla gün yüzüne çıkarıldı. Yeni planlanan giriş noktasından kentin kalbine, antik tiyatro ve Liman Caddesi ile kesişen çok kıymetli bir destinasyon oluşturduk. Caddenin kot düzenlemeleri ve devrik haldeki sütunların ayağa kaldırılmasıyla bu alan daha da zenginleşecek.” diye konuştu.
ROMA HAMAMI TEKNESİ BULUNDU
Çalışmalar sırasında, Roma hamamlarında kullanılan ve “labrum” olarak isimlendirilen anıtsal bir tekne bulundu. Yapıtın, Efes’teki büyük hamamlardan birinde kullanıldığı ve sonradan bölgeye taşındığı bedellendiriliyor. Aybek, yapıta ait şu bilgileri aktardı:
“Labrum, bilhassa Roma periyodunda hamamların süs havuzu olarak kullanıyordu. En hoş örneklerinden biri olan İmparator Nero’nun kullandığı labrum Roma’daki Vatikan Müzesi’nde sergileniyor. Efes’teki bu eser, büyük ihtimalle kendi özgün yerinde değil, zira esası ve oturtulduğu tabana baktığımızda buraya sonradan taşındığını anlıyoruz. Uzmanların üzerinde yapacağı çalışmalarla bunu ilerleyen vakit içinde netleştirmeyi ümit ediyoruz. Onarım çalışmaları tamamlandıktan sonra yapıtı ziyaretçilerimize sunmayı planlıyoruz.”
