2024 Berlin Sinema Festivali’nde Fipresci (Uluslararası Sinema Eleştirmenleri Birliği) ile Ekümenik Heyet Ödülü’nü alan “En Sevdiğim Pastam”, Tahran’da tek başına yaşayan 70 yaşındaki Mahin’in ikinci bahar arayışını komik, eğlenceli, duygusal, hüzünlü bir formda anlatıyor.
Eski hemşire Mahin, 30 yıl evvel dul kalmıştır, kızı da 20 yıl evvel çocuklarıyla Avrupa’ya gitmiştir. Mahin’in tekdüze hayatı öğleye dek uyumak, bahçesini sulamak, alışveriş, yemek yapmak, dul bayan arkadaşlarıyla altın gün organize etmek, pembe dizi izleyip avunmakla geçer. Bir orta gözü televizyondaki mesken tipi robotların reklamına bile takılır. Yalnızlık, yaşlılık canına tak etmiştir. Gençlik devrinde tattığı özgürlüğü, yaşama sevincini, umut etmeyi yine hatırlar. İslam ihtilali öncesinde Hyatt oteline gidip Al Bano ile Romina Power’ı dinleyen, süslenip püslenip makyaj yapıp topuklu ayakkabılarla gezmeye giden Mahin artık havuza, denize gidemez, başı açık sokağa çıkamaz. Karamsar döngüsünden kurtulmaya karar veren yaşlı bayan Hyatt’a gittiğinde favori içeceği soğuk kahvenin yıllar evvel menüden çıkarılmış olduğunu anlar.
DEĞİŞEN YAŞAMLAR
Tahran’dan ayrılmak istemez, giderse meskenine el koyacaklardır. Emekliler lokantasında yemek yerken Mahin’in gözüne tek başına yemek yiyen yaşlı bir adam takılır. Sorup soruşturduktan sonra Faramarz’ın çalıştığı taksi durağına gidip “Beni meskene sen götür” der. Faramarz bu teklife evvel şaşırır, sonra coşkuyla kabul eder. İnsan sıcaklığına hasret Mahin ile Faramarz yıllanmış şarap, güzel yiyecekler, beğenilen sohbet, yasaklı müzikçilerin müziklerini dinleyerek dans ederek felekten bir gece çalarlar. Hatta öz çekim bile yaparlar. Mahin meskenine birinci defa bir erkek davet etmiştir, Faramarz dindar karısından boşanmasının akabinde çağdaş, espirili, şefkatli, ince zevkli Mahin’le karamsarlığını, ümitsizliğini geride bırakır. Bu gece ikisinin de hayatları değişecektir. Mahin en sevdiği pastasını yapar,
Faramaz Mahin’e tar çalma kelamı verir. Umudun, düşlerin gömüldüğü bu ülkede içlerinde birlikte yaşama umudu belirir.
MAHSA AMİNİ YAŞIYOR
Yönetmenler Moghaddam ve Sanaeeh parkta genç kızı tutuklamak isteyen ahlak polisine Mihani’nin -birkaç tel saç için onu öldürecek misiniz-dediği sahne İran’da başörtüsüne karşı direnişi başlatan, gözaltına alınıp öldürülen Mahsa Amini’ye göndermedir. Amini’nin öldürülmesinin akabinde “kadın, ömür, özgürlük” hareketinin yiğit, özgürleştirici sürecinde kapalı çekilen sinema bağımsızlık, özerklik istemeyen rejimin yasakladığı bir üretimdir.
Sosyopolitik iletisinin yanısıra Mahin’de Lily Farhadpour, Farmarz’de Esmail Mehrabi’nin oyunculukları harikadır.
Diğer rollerde Mansoureh Ilkhani, Soraya Orang, Homa Mottahedin, Mehdi Pilehvari, Melika Pazoki vardır. Güldürü zamanlaması, tasarlanmış dans koreografisi, çabucak hemen tek yerde bir gecede geçen aşk, sevgi, ilgi, yaşama sevinci, umut izleyiciyi de sarar, tesirler. “Beyaz İneğin Türküsü”nden (2021) sonra tekrar birlikte çalışan direktörlerin En Sevdiğim Pastam’la Berlin Sinema Festivali’ne iştirak müsaadesi verilmedi. Aktris, müellif, gazeteci, bayan hakları savunucusu Farhadpour sahnede direktörlerin açıklamasını okudu: “Bütün kırmızı çizgileri aşmaya, İslam ihtilalinden beri İran sinemasında yasaklanan manzaraları, İranlı bayanların gerçek yüzlerini göstermeye devam edeceğiz”.
Moghaddam’la Sanaeeha sinemalarını toplumsal değişim uğraşında ön safhalarda yer alan yürekli İranlı bayanlara adadılar.
Kaynak : Cumhuriyet.com
