İran kökenli minyatür sanatkarı Arya Kamalı, Yalova Kent Müzesi’nde gerçekleştirilen “Gelenekten Geleceğe” isimli karma stantta çalışmalarını beğeniye sunuyor. Sanatıyla büyük ilgi toplayan Kamalı, yaklaşık yarım asırdır minyatür ile uğraştığını anlatı. Tespih tanelerine yaptığı çalışmalarla, minyatürün farklı alanlar olduğuna değinen Kamalı, mikro sanat çalışmalarına başlamasını şöyle anlattı:
“Bundan 8-10 yıl önceydi. Çok sevdiğim bir arkadaşım, bir koleksiyoner, bir tespihle bana geldi. Dedi, ‘Bunu bir padişah figürüyle çalışır mısın?’ Tane çok küçüktü. Bir buçuk santim civarında bir şeydi. Bir deneyeyim dedim. Daha sonra, bu tespihi tam yapmak istedim. Sonra da yaptım, bitti. Doğal çok kolay olmadı. Zira hem düz bir yüzeyi yoktu, bombe bir yüzeyi vardı ve birebir vakitte farklı bir formatı vardı. O formata uygun bir biçimde onu yerleştirdim. Birkaç deneme yapmam gerekiyordu. Sonunda onu yaptıktan sonra bir paylaşım yaptım. Bilhassa tespihle ilgilenen koleksiyonerler tarafından inanılmaz bir ilgi oldu. Çok sevdiğim orijinal bir alan oldu. Bu halde tespih maceram başladı.”
KURAN’I TESPİH TANELERİNE İŞLEDİ
Tespih üzerine padişah, tabiat, Selçuklu motifleri yaparken çılgın bir fikir aklına geldiğini söz eden Kamalı, “Kuran-ı Kerim’i tespihlere yazayım dedim. Yeniden birebir sorun karşıma çıktı. Bu sefer her bir sayfayı bir tespih adedine yerleştirmem gerekiyordu. İran kökenli olduğum için Farsça, Arapça bildiğimden o kısmını çarçabuk geçtim. Bir müddet yeni modellemelerle, ölçümlerle yaptım. Bu 5 yıllık bir proje oldu. Eskişehir’de Süleyman Gürsoy, çok düzgün bir tespih nakkaşıdır. Bir ustasıyla bir arada çok özel 30 tane tespih yaptılar. Ben her bir tespihe, Kur’an-ı Kerim’in bir cüzünü yazmayı bir halde kararlaştırdım ve başladım” diye konuştu.
MİLİMETRİK ÖLÇÜLERDE ÇALIŞTI
Bu süreçte kendisini en çok zorlayan durumun ölçüler olduğuna değinen Kamalı, minyatürden fazla mikro sanat yapması gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Mikro arka yapmam gerekiyordu. Çalışma alanım bir sayfa, A4 büyüklüğünde değildi. 1,5 santim yükseklik, aşağı üst bir santim eni ve bombeli tarafı çıkardığın vakit 6-7 milim bir alanımız var. Bir sayfayı sığdırmam lazımdı ve bunun artlarına da dünyanın 990 tane en hoş mescitleri de yapmak istedim. O kadar bir alanda yazıyı ve mescitleri yerleştirmek mikro arttır. O teknikle lakin yapılır. Dünyada yanlış bir yaklaşım var. En azından Türkiye’de bunu diyebilirim. Minyatür dediğiniz vakit küçük ve çok küçük ölçekte yapılabilecek bir şey olarak anlaşılıyor lakin bu yanlıştır. Minyatür bir sanattır, bir anlatım formudur. Bu anlatım biçiminde kendine özgün kriterler ve kuralları vardır. Nedense minyatür, minik, küçük bir halde daha kolay halk tarafından pekişmiş. Halbuki o denli değildir. Minyatür, bir anlatım sanatıdır. Çok küçük çaplarda yapılıyor lakin isterseniz de devasa ölçülerde de tıpkı kurallara yapabilirsiniz.”
Kaynak : Cumhuriyet.com
