Kastamonu’da 1900’lü yıllarda mobilyacılık yapan Taşköprülü Mehmet Usta, kentte vazife yapan İtalyan mühendis Karlo Efendi’nin evinde gördüğü piyanonun benzerini yapmaya karar verdi. Karlo Efendi’nin konutundaki piyanonun ölçülerini alan Mehmet Usta, uzun uğraşlar sonucu 1904 yılında birinci piyanoyu yaptı.
Çalışmalarından haberdar olan periyodun valisi Enis Paşa, Mehmet Usta’nın yaptığı beş piyanodan birini 2. Abdülhamid’e ikram etti. Mehmet Usta’nın yaptığı piyanolardan biri bugün Yıldız Sarayı’nda, oburu Kastamonu Kent Tarihi Müzesi’nde, üçüncüsü de Kastamonu Mimar Vedat Tek Kültür Merkezi’nde sergileniyor.
Kastamonu Kent Tarihi Müzesi, Dünya Mirası Kastamonu İnisiyatifi, Taşköprü Belediyesi ve Esen ailesinin teşebbüsüyle Kastamonu’ya gelen İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Müzik Teknolojisi Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Ahmet Tunç Buyruklar, Kent Tarihi Müzesi’ndeki piyanoyu restore ederek bakımdan geçirdi.
TAŞKÖPRÜLÜ MEHMET USTA’NIN YAPTIĞI 5 PİYANODAN 3’Ü GÜNÜMÜZE ULAŞTI
Buyruklar, 34 yıldır çalgı imali ile ilgili öğrenci yetiştirdiğini söyledi. Piyano hakkında bilgi veren Buyruklar, “Taşköprülü Mehmet Usta bir marangoz sanatkarı. 1904 yılında imal ettiği piyanolardan birini görüyoruz. Beş tane üretmiş. Bunlardan üçünün nerede olduğunu biliyoruz, ikisinin akıbeti ise bilinmiyor. Kent Müzesi’ndeki çalgının bakımını yapmak üzere geldim. Çok yorgun bir saz olmasına karşın sergileniyor. Klavye ayarını yapıp düzgün bir imaj vermesini istedim.” dedi.
O periyot bu türlü bir çalgının yapılmasının çok bedelli olduğunu vurgulayan Buyruklar, “Onun anısını yaşatmak ve düzgün görünmesi ismine bu çalışmayı yaptık. Piyano, bizim çalgılarımızdan değil. Avrupa menşeli bir enstrüman. Anadolu’da bunun yapılması pek mümkün görülmemesine karşın Mehmet Usta, bir müşterisinin konutunda görüp ölçüleri alıyor. Krokilerini çıkarıp piyanoları üretmeye başlıyor. Türkiye’de üretilen birinci piyano olarak çok büyük kıymet taşıyor.” tabirini kullandı.
“TÜRKİYE’DE BİRİNCİ DEFA YAPILDIĞINI BİLDİĞİMİZ BU PİYANONUN VARLIĞI ÖNEMLİ”
İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuarı Müzikoloji Kısmı Sanatçı Öğretim Vazifelisi Süleyman Şenel de Taşköprülü olarak çalışmaya dahil olmaktan büyük memnunluk duyduğunu lisana getirdi.
Kastamonu Kent Tarih Müzesi’ndeki piyanonun müzik tarihleri açısından değer taşıyan bir çalgı olduğuna dikkati çeken Şenel, “Mimar Vedat Tek Kültür Merkezi’ndekini Esen ailesi bağışladı. Çalgı imali konusunda uzman olan Tunç Buyruklar hocamız, Mehmet Usta’nın anısını görmek için geldi. Bu, onun mesleksel düşüydü.” diye konuştu.
Türk sanat tarihi açısından piyanonun çok değerli olduğunun altını çizen Şenel, “Türk müzik tarihi içinde Türk bir usta tarafından Türkiye’de birinci defa yapıldığını bildiğimiz bu piyanonun varlığı değerli. Bu hizmete katkı verenlere yürekten teşekkür ediyorum. Tunç hocamızın da bu bahse gönüllülük temeline nazaran katkı sağlaması bizim için çok pahalı.” dedi.
